De Herfst volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde
In de
Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) is de herfst de overgang van de uitbundige, naar buiten gerichte energie van de zomer naar de meer naar binnen gekeerde, rustiger energie van de winter.
Het seizoen hoort bij het
metaalelement, dat verbonden is met de
longen (Fei) en de
dikke darm (Da Chang). Metaal symboliseert helderheid, orde, loslaten en zuivering.
In deze tijd van het jaar richt je je op het versterken van de longen en de weerstand, het bevochtigen van het lichaam, en het leren loslaten op fysiek, emotioneel en spiritueel niveau.
Voeding in de herfst:
1. Vochtinbrengende voeding
De herfst brengt drogere lucht, wat de longen, keel en huid kan uitdrogen.
Om dit te voorkomen, helpt het om
vochtinbrengende voeding te eten:
- Peren – bevochtigen de longen, verlichten hoest en dorst.
- Lotuswortel – verkoelend en vochtinbrengend, helpt om hitte uit de longen te verwijderen.
- Witte radijs (daikon) – ondersteunt de longfunctie en bevordert de spijsvertering.
- Zwarte sesamzaadjes – voeden de longen, nieren en darmen; helpen bij droge ontlasting en broos haar.
- Amandelen – verzachten de longen en verlichten droge hoest.
- Mucilagerijke voeding zoals lijnzaad of okra kan ook ondersteunend werken.
2. Voeding die de longen en darmen versterkt
Omdat het metaalelement gevoelig is voor kou en droogte, is het belangrijk om voeding te kiezen die verwarmt, voedt en circuleert:
- Havermout – verwarmend, rustgevend en voedend voor de longen.
- Pompoen, zoete aardappel, wortel, pastinaak – versterken het middenrif en geven zachte warmte.
- Rijst, gierst en quinoa – licht verteerbaar en energiegevend.
- Licht zoete smaken – helpen het lichaam voeden en harmoniseren (bijv. wortelgroenten, dadels, vijgen).
3. Vermijden van koude en rauwe voeding
Koude en rauwe voeding verzwakken de
miltenergie (Pi Qi), wat kan leiden tot vermoeidheid, slijmvorming en verminderde weerstand.
Eet daarom zoveel mogelijk
warme maaltijden: soepen, stoofpotjes, en gestoomde groenten zijn ideaal.
4. Kruiden en specerijen
Gebruik milde, verwarmende kruiden om de circulatie te stimuleren en kou te verdrijven:
- Gember, kaneel, steranijs, kruidnagel, tijm, ui, knoflook – ondersteunen de longen en de Wei Qi (weerstandsenergie).
- Zoethoutwortel (Gancao) – harmoniseert de energie van de longen en verlicht hoest.
Activiteiten en leefstijl in de herfst
1. Ademhalingsgerichte oefeningen
De longen controleren de
Qi (energie) en de
ademhaling.
Oefeningen zoals
qigong, tai chi, pranayama of eenvoudige diepe ademhaling versterken de longen en brengen rust in de geest.
Concentreer je op een
langzame, zachte en diepe ademhaling, alsof je energie "tot in de dantian" (onderbuik) brengt.
2. Rust, regelmaat en herstel
De herfst vraagt om
verinnerlijking en regelmaat.
Volg het natuurlijke ritme van kortere dagen en koelere nachten:
- Ga iets eerder naar bed.
- Zorg voor voldoende slaap.
- Vermijd overmatige activiteit of stress.
Dit helpt om je Wei Qi, de beschermende energie, op te bouwen zodat je beter bestand bent tegen kou en virussen in de winter.
3. Ritme en structuur
Het metaalelement houdt van orde en duidelijkheid.
Een regelmatig eet-, werk- en slaappatroon helpt het lichaam zich aan te passen aan de seizoensverandering en bevordert innerlijke rust.
Emotionele balans in de herfst
De emotie die bij de longen hoort is
verdriet of rouw.
De longen helpen ons om
oude emoties los te laten en ruimte te maken voor nieuwe energie.
Als verdriet of teleurstelling wordt vastgehouden, kan dit zich uiten als oppervlakkige ademhaling, zuchtneiging, of zelfs verminderde weerstand.
Hoe om te gaan met verdriet en loslaten:
- Erken en uit emoties: Onderdruk verdriet niet; geef het aandacht en laat het stromen.
- Adem bewust: Visualiseer bij elke inademing dat je nieuwe, frisse Qi opneemt, en bij elke uitademing dat je oude energie loslaat.
- Meditatie en reflectie: Richt je aandacht naar binnen, schrijf, wandel in de natuur of mediteer op het thema loslaten.
- Acupunctuur of TCM-behandeling: Acupunctuur kan de long-Qi versterken, Po (de lichamelijke ziel) kalmeren, en helpen bij emotioneel loslaten.
- Opruimen: Het loslaten van fysieke rommel werkt ook energetisch zuiverend — precies wat het metaalelement verlangt.
Acupunctuur en herfstenergie
Tijdens de herfst kunnen acupunctuurbehandelingen gericht zijn op:
- Versterken van de longen en Wei Qi (weerstand).
- Bevochtigen van long en huid bij droogte.
- Ondersteunen van de dikke darm om afvalstoffen en emoties los te laten.
- Kalmeren van Po, het aspect van de ziel dat met de longen is verbonden en reageert op verdriet.
Belangrijke punten (indicatief):
LU9 (Taiyuan) – versterkt long en Qi, harmoniseert ademhaling.
LI4 (Hegu) – bevordert loslaten en circulatie.
ST36 (Zusanli) – versterkt het immuunsysteem en de vitaliteit.
KI27 (Shufu) – opent de borst en helpt bij ademhalingsproblemen.
Samenvatting
De herfst is een tijd van afbouw en verdieping, waarin je het lichaam ondersteunt met:
- Warme, licht zoete en vochtinbrengende voeding (zoals peren, pompoen, rijst, havermout).
- Vermijden van koude en rauwe voeding.
- Zachte ademhalingsoefeningen, rust en regelmaat.
- Emotionele verwerking en loslaten.
Door lichaam en geest in harmonie te brengen met het metaalelement, bereid je jezelf voor op de stilte en herstelkracht van de winter.